Cách đây tròn 58 năm, nhân Lễ kỷ niệm 20 năm Ngày thành lập Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh (15/5/1941 - 15/5/1961), theo đề nghị của Trung ương Đoàn Thanh niên Lao động Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã gửi một bức thư cho thiếu niên, nhi đồng. Trong thư Bác căn dặn: “Các cháu cũng tham gia đấu tranh bằng cách thực hiện mấy điều sau đây:
Yêu Tổ quốc, yêu đồng bào
Học tập tốt, lao động tốt
Đoàn kết tốt, kỷ luật tốt
Giữ gìn vệ sinh,
Thật thà, dũng cảm”.
Đến cuối năm 1965, để chuẩn bị phần thưởng cho giáo viên và học sinh vào cuối năm học, Bác thấy 5 điều Bác dạy thiếu niên, nhi đồng 3 câu đầu mỗi câu có 6 chữ còn 2 câu cuối mỗi câu chỉ có 4 chữ, như vậy không cân đối. Bác đã suy nghĩ và bổ sung thêm cho mỗi câu đủ 6 chữ. Năm học 1964 - 1965 thì 5 điều Bác dạy lại được in hoàn chỉnh là:
“Yêu Tổ quốc, yêu đồng bào
Học tập tốt, lao động tốt
Đoàn kết tốt, kỷ luật tốt
Giữ gìn vệ sinh thật tốt,
Khiêm tốn, thật thà, dũng cảm”.
Và 5 điều Bác dạy thiếu niên, nhi đồng đã được phổ biến rộng khắp trong các trường học ở Việt Nam. Nghe theo lời dạy của Người, thiếu niên, nhi đồng hăng hái thi đua tham gia phong trào “Hai tốt”, phong trào “Thiếu nhi làm nghìn việc tốt”. Chính những đóng góp nhỏ bé của các em đã góp phần xứng đáng vào sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc và sự nghiệp dựng xây đất nước.
Thị xã Điện Bàn có trên 26 nghìn thiếu nhi, các em vẫn hằng ngày, hằng giờ tích cực học tập, rèn luyện, phấn đấu là con ngoàn, trò giỏi, Đội viên tốt, cháu ngoan Bác Hồ. Trong gần 20 nghìn Cháu ngoan Bác Hồ mỗi năm, đã có nhiều gương điển hình vượt khó vươn lên trong học tập, có em nhặt được của rơi hàng chục triệu đồng đã trả lại cho người mất, nhiều Đội viên có thành tích xuất sắc trong học tập và đạt những giải cao trong các kỳ thi học sinh giỏi, kỳ thi năng khiếu. Các em tích cực giúp đỡ bạn bè, là người con, người cháu hiếu thảo. Đây là những việc làm rõ nét nhất để thực hiện 5 điều Bác Hồ dạy. Em Dương Lê Công Danh và em Võ Toàn cùng là học sinh lớp 8 trường THCS Võ Như Hưng (phường Điện Nam Trung) vừa qua đã nhặt được gần 20 triệu đồng và hai em đã tìm đến công an phường Điện Nam Trung để nhờ trả lại cho người đánh rơi, em Võ Toàn chia sẻ “Từ nhỏ chúng em đã được cha mẹ, thầy cô dạy về đức tính thật thà, là người Đội viên được học 5 điều Bác Hồ dạy, chúng em nhớ lời Bác đã dạy Thiếu nhi phái biết Khiêm tốn-thật thà-dũng cảm, nên khi nhặt được số tiền, em liền mang đến nhờ các chú công an trả lại cho người đánh rơi. Em nghĩ rằng, không chỉ riêng em mà bất kỳ bạn nào cũng có thể làm được như chúng em.”
Em Đặng Lê Hoàng Ngọc - Học sinh lớp 9/3, Ủy viên Ban Chỉ huy Liên đội Trường THCS Trần Phú (xã Điện Hòa) là học sinh có hoàn cảnh gia đình nghèo khó, em không có cha, mẹ em bị bệnh nặng, em đã luôn vượt lên khó khăn, nhiều năm liền đạt danh hiệu học sinh giỏi. Trao đổi với chúng tôi, em Đặng Lê Hoàng Ngọc nói: “Là người Đội viên, nhớ lời Bác Hồ dạy thiếu nhi phải biết Học tập tốt-lao động tốt, nên dù hoàn cảnh gia đình khó khăn, em vẫn luôn cố gắng trong học tập, để không phụ lòng gia đình và thầy cô.”
Thực hiện 5 điều Bác Hồ dạy không phải là làm những việc to lớn hay khó khăn, mà là những việc làm thường xuyên hằng ngày. Các em cần biết nỗ lực trong học tập, rèn luyện đạo đức, vâng lời ông bà, cha mẹ và thầy cô, có ý thức giữ gìn vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường, làm những việc nhỏ phù hợp với khả năng và sức khỏe của mình để biết yêu lao động và biết được giá trị của sức lao động. Gia đình, nhà trường và xã hội cũng cần phải tạo điều kiện để các em được phát huy năng khiếu, sở thích của mình, tránh xa những thói hư tật xấu.
Em Phạm Trần Hồng Phúc – Liên đội trưởng trường THCS Lý Tự Trọng (xã Điện Minh) Là 1 Liên đội trưởng năng nổ, nhiệt huyết. Luôn đi đầu trong các phong trào tại nhà trường. Đạt học sinh giỏi 8 năm liền. Được chọn là học sinh giỏi nhất khối. Em cũng là tấm gương để bạn bè noi theo về Gương Người tốt – Việc tốt. Đạt Giải Nhất cuộc thi giải Toán qua mạng Violympic cấp thị xã và Giải Nhất bộ môn Toán trong kỳ thi Học sinh giỏi cấp thị xã năm học 2017-2018. Nói về những suy nghĩ của mình đối với phong trào Làm theo 5 điều Bác Hồ dạy em Phúc bày tỏ “Em mong muốn trong thời gian đến có nhiều cơ hội để chúng em được giao lưu với những Đội viên tiêu biểu Làm theo lời Bác, để những gương sáng về Thực hiện 5 điều Bác Hồ dạy được nhân rộng, để vườn hoa Nghìn việc tốt có them nhiều bông hoa khoe sắc”.
Đã 58 năm trôi qua, nhưng những điều Bác dạy Thiếu niên nhi đồng vẫn còn nguyên giá trị và sẽ còn sống mãi trong thời đại mới. Đây sẽ luôn là hành trang và là con đường cho mỗi Đội viên, thiếu niên, nhi đồng, để các em phấn đấu, nỗ lực trở thành những công dân tốt, những chủ nhân tương lai của đất nước.