Những giá trị cốt lõi tốt đẹp của bản Hiến pháp năm 1946 đã được kế thừa và phát huy trong bốn bản Hiến pháp sau này là Hiến pháp năm 1959, Hiến pháp năm 1980, Hiến pháp năm 1992 (sửa đổi, bổ sung năm 2001) và Hiến pháp năm 2013.

Với ý nghĩa trọng đại, mang tính biểu tượng sâu sắc đó, ngày 09 tháng 11 đã được lựa chọn là "Ngày Pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam" và đã chính thức được luật hóa trong Luật Phổ biến giáo dục pháp luật (ban hành ngày 02/7/2012 và có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2013), tại Điều 8 của Luật quy định như sau: “Ngày 09 tháng 11 hằng năm là Ngày Pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Ngày Pháp luật được tổ chức nhằm tôn vinh Hiến pháp, pháp luật, giáo dục ý thức thượng tôn pháp luật cho mọi người trong xã hội”.

Thông qua Ngày Pháp luật tăng cường nhận thức của Nhân dân về vai trò của luật pháp trong đời sống, tăng cường sự hiểu biết pháp luật và khả năng thực thi pháp luật trong hoạt động quản lý nhà nước, hoạt động kinh tế - xã hội và sinh hoạt hằng ngày của người dân. Đồng thời, giúp cho mọi tổ chức, cá nhân, công dân có ý thức tuân thủ pháp luật tốt hơn, là dịp để đánh giá lại những kết quả đã đạt được và những hạn chế trong hoạt động xây dựng, thực thi pháp luật. Qua đó, những người thi hành pháp luật cũng sẽ nhận được những thông tin phản hồi, những quan điểm đánh giá về tất cả các quy định pháp luật cũng như cách thức thực hiện, hiệu quả của hệ thống pháp luật đối với đời sống xã hội. Từ đó hoàn thiện hơn hệ thống pháp luật, cũng như cải thiện, nâng cao hoạt động của hệ thống tư pháp.

Ngày Pháp luật được tổ chức nhằm tạo bước phát triển mới trong việc nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật - một bộ phận của công tác giáo dục chính trị, tư tưởng và là nhiệm vụ thường xuyên của toàn bộ hệ thống chính trị các cấp, các ngành với mục tiêu cuối cùng là hỗ trợ và tạo điều kiện để mọi cá nhân, tổ chức biết sử dụng pháp luật làm phương tiện, công cụ bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, nâng cao nhận thức cộng đồng, tránh rủi ro pháp lý do thiếu hiểu biết về pháp luật.

Ngày Pháp luật được tổ chức thực hiện như thế nào?

Để việc thực hiện Ngày Pháp luật được thống nhất, hiệu quả trên phạm vi cả nước, ngày 04/4/2013, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 28/2013/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Phổ biến giáo dục pháp luật (sau đây viết tắt là Nghị định số 28/2013/NĐ-CP), quy định một số nội dung liên quan đến “Ngày Pháp luật như sau:

Thứ nhất, về nội dung tổ chức “Ngày Pháp luật”, theo quy định của khoản 1 Điều 6 Nghị định số 28/2013/NĐ-CP, “Ngày Pháp luật” được tổ chức với các nội dung:

- Khẳng định vị trí, vai trò của Hiến pháp, pháp luật trong quản lý nhà nước và đời sống xã hội; 

- Giáo dục cán bộ, công chức, viên chức và người dân ý thức tôn trọng và chấp hành pháp luật; ý thức bảo vệ pháp luật; lợi ích của việc chấp hành pháp luật; 

- Tuyên truyền, phổ biến các quy định của Hiến pháp, pháp luật thiết thực với đời sống của nhân dân, gắn với chức năng, nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị;

- Vận động nhân dân nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật; 

- Biểu dương, khen thưởng các tập thể, cá nhân tiêu biểu trong xây dựng pháp luật, thực thi pháp luật, phổ biến, giáo dục pháp luật, gương người tốt, việc tốt trong thực hiện pháp luật; 

- Nội dung khác theo hướng dẫn của Bộ Tư pháp.

Thứ hai, về hình thức tổ chức “Ngày Pháp luật”, khoản 2 Điều 6 Nghị định số 28/2013/NĐ-CP khẳng định “Ngày Pháp luật” được tổ chức dưới các hình thức sau:

- Mít tinh; hội thảo; tọa đàm; 

- Thi tìm hiểu pháp luật; 

- Tuyên truyền, phổ biến pháp luật lưu động; triển lãm; 

- Các hình thức khác theo hướng dẫn của Bộ Tư pháp.

Thứ ba, về chính sách hỗ trợ đối với cá nhân, tổ chức tham gia vào hoạt động “Ngày Pháp luật”. Với mục đích khuyến khích các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân tham gia thực hiện phổ biến giáo dục pháp luật hoặc hỗ trợ kinh phí, cơ sở vật chất, phương tiện cho hoạt động này, Nghị định số 28/2013/NĐ-CP quy định rõ các chính sách hỗ trợ đối với các cá nhân, tổ chức tham gia công tác này tại khoản 1 Điều 8 Nghị định 28/2013/NĐ-CP

Đồng thời nhằm xã hội hóa công tác phổ biến giáo dục pháp luật, theo Nghị định số 28/2013/NĐ-CP, Nhà nước khuyến khích Hội Luật gia Việt Nam, Liên đoàn Luật sư Việt Nam, các hội công chứng, các tổ chức xã hội, nghề nghiệp khác về pháp luật, trung tâm tư vấn pháp luật, tổ chức hành nghề luật sư, công chứng tham gia thực hiện phổ biến giáo dục pháp luật miễn phí cho nhân dân; tạo điều kiện cho thành viên của tổ chức mình tham gia phổ biến giáo dục pháp luật miễn phí cho nhân dân thông qua hoạt động chuyên môn hoặc theo yêu cầu của cá nhân, tổ chức...

Nhiều hoạt động hưởng ứng Ngày pháp luật năm 2022 trên địa bàn thị xã.

Hưởng ứng 10 năm Ngày Pháp luật, UBND thị xã Điện Bàn đã ban hành Kế hoạch số 161/KH-UBND ngày 12/9/2022 về tổ chức các hoạt động hưởng ứng 10 năm Ngày Pháp luật một cách thiết thực, hiệu quả. Tổ chức tuyên truyền, phổ biến nội dung chính sách, quy định mới, các văn bản luật khác phù hợp với nhu cầu của cán bộ, công chức và người dân địa phương như: Luật cư trú năm 2020, Luật phòng chống tham nhũng, Luật tiếp cận thông tin, Luật Nghĩa vụ quân sự, Nghị định 37/2022/NĐ-CP ngày 06/6/2022 của Chính phủ về sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực quốc phòng, cơ yếu; quản lý, bảo vệ biên giới quốc gia; trên các vùng biển, đảo và thềm lục địa của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam… qua Cổng thông tin điện tử thị xã, Trang thông tin điện tử của Hội đồng phối hợp phổ biến giáo dục pháp luật thị xã và hệ thống truyền thanh-truyền hình thị xã và nhiều hình thức khác.

Đồng thời, chỉ đạo thủ trưởng các cơ quan, đơn vị, địa phương tổ chức tuyên truyền trực quan sinh động, treo pano, áp phích tại cơ quan, đơn vị, trường học, địa điểm công cộng, trên các trục đường chính, khu vực trung tâm thị xã và xã, phường; đăng tải các bài viết, tin về Ngày Pháp luật trên các phương tiện thông tin đại chúng. Chủ động lựa chọn chủ đề, nội dung, hình thức, cách làm phù hợp với điều kiện và đặc thù của địa phương, cơ quan, đơn vị, để việc tuyên truyền những văn bản Luật có nội dung về bảo đảm quyền con người, quyền công dân, những vấn đề dư luận xã hội quan tâm…

                        

Hội thi “Tìm hiểu pháp luật” năm 2022

Nhằm hưởng ứng 10 năm Ngày Pháp luật, trước đó, UBND thị xã cũng đã tổ chức thành công Hội thi “Tìm hiểu pháp luật” năm 2022, cho các đối tượng là các tuyên truyền viên, hòa giải viên ở 20 xã, phường, với hình thức vừa kết hợp ứng dụng công nghệ thông tin với sân khấu hóa trong phổ biến giáo dục pháp luật đến với nhân dân các một cách gần gũi, dễ hiểu và hiệu quả, từ đó nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành, tuân thủ pháp luật của nhân dân, góp phần giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn thị xã.

UBND các xã, phường đã chủ động tổ chức tuyên truyền phổ biến nội dung chính sách, quy định mới, các văn bản luật khác với nhiều hình thức đến cán bộ, công chức và người dân địa phương như: treo pano áp phích tuyên truyền tại trụ sở cơ quan, trường học, nơi công cộng; tổ chức các Hội nghị tuyên truyền trực tiếp Luật Nghĩa vụ quân sự, Luật Cư trú, Luật hòa giải cơ sở….; tổ chức tuyên truyền lưu động; phát tờ gấp về phòng chống dịch sốt xuất huyết, điểm mới Luật Cư trú cho Nhân dân.

Để tinh thần Ngày Pháp luật được lan tỏa, các hoạt động hưởng ứng không chỉ riêng ngày 9/11, UBND thị xã yêu cầu thủ trưởng các cơ quan, đơn vị tiếp tục quán triệt và triển khai thực hiện Kết luận số 80-KL/TW ngày 20/6/2020 về việc tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 32-CT/TW ngày 09/2/2003 của Ban Bí thư; Chỉ thị số 17-CT/TU ngày 05/5/2022 của Thị uỷ Điện Bàn về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ, Nhân dân trên địa bàn thị xã Điện Bàn.