Bệnh thường xảy ra theo mùa, chủ yếu vào những tháng có thời tiết ấm, khi côn trùng hoạt động mạnh và phong phú nhất. Trên địa bàn tỉnh Quảng Nam nói chung và thị xã Điện Bàn nói riêng, bệnh VDNC ở trâu, bò xảy ra từ tháng 3/2021.

1. Đường truyền lây:

- Bệnh truyền lây chủ yếu qua côn trùng đốt như: muỗi, ruồi, ve,…

- Bệnh có thể lây truyền do sử dụng chung máng uống, khu vực cho ăn, sữa, tinh dịch qua tiếp xúc trực tiếp hoặc do vận chuyển trâu, bò mang mầm bệnh từ vùng có dịch.

- Bệnh lây truyền qua nhau thai, bê con sinh ra bị tổn thương trên da; bê con đang theo mẹ có thể bị nhiễm bệnh qua sữa hoặc do tổn thương da ở núm vú; lây truyền qua kim tiêm bị ô nhiễm trong quá trình điều trị hoặc trong quá trình tiêm phòng; lây truyền qua đường giao phối tự nhiên hoặc qua thụ tinh nhân tạo. Thời gian ủ bệnh trung bình từ 4-14 ngày.

2. Những biểu hiện lâm sàng:

- Trâu, bò mắc bệnh có biểu hiện: sốt cao (40-41⁰C), ăn uống kém, bỏ ăn; giảm tiết sữa rõ rệt ở trâu, bò đang cho con bú; da nổi những nốt sần/cục cứng đường kính khoảng 1-5cm, đặc biệt là ở vùng da cổ, đầu, bầu vú, cơ quan sinh dục và vùng đáy chậu. Tùy từng thể bệnh, số nổi sần/cục có thể nhiều ít khác nhau.

- Các nốt sần/cục này có thể mất đi theo thời gian nhưng vùng giữa của nốt sần thường bong vẩy tạo vết thương hở, sâu, thu hút côn trùng; loét ở vùng mồm, môi và trong miệng, mũi.

- Tăng tiết dịch ở mắt, mũi và chảy nhiều nước bọt; sưng hạch bạch huyết.

- Một số trâu, bò bị bệnh không biểu hiện triệu chứng bên ngoài nhưng mang vi rút trong máu và có thể truyền bệnh cho trâu, bò khỏe mạnh thông qua côn trùng hút máu.

3. Một số biện pháp phòng, chống bệnh VDNC ở trâu bò:

- Bệnh VDNC trên trâu bò do vi rút gây ra, do đó tiêm phòng vắc xin là biện pháp chủ động, hữu hiệu nhất để phòng bệnh. Đối tượng tiêm: trâu, bò khỏe mạnh; loại vắc xin sử dụng: Lumpyvac. Tiêm phòng vắc xin VDNC cho đàn trâu, bò sau 3 tuần sẽ phòng được bệnh này cho trâu, bò.

  - Nên mua trâu, bò có nguồn gốc rõ ràng, không mua trâu, bò mắc bệnh, bề mặt da có nổi cục và từ vùng dịch VDNC về nuôi. Trâu, bò được kiểm tra trước khi vận chuyển và được nuôi cách ly trong vòng 28 ngày trước khi nhập đàn. Trong thời gian dịch xảy ra tại khu vực, không được nhập thêm đàn mới.

- Không để nước tù đọng, phân rác ô nhiễm để côn trùng không có cơ hội sinh sản.

- Hạn chế người vào trại chăn nuôi. Tất cả phương tiện, thiết bị, giày, ủng của người vào trại phải được làm sạch một cách phù hợp trước khi vào trại.

- Định kỳ tẩy giun sán, phòng trị ký sinh trùng đường máu. Đồng thời, thường xuyên vệ sinh, tiêu độc, khử trùng môi trường chăn nuôi định kỳ hằng ngày, hằng tuần nhằm tiêu diệt mầm bệnh và vật chủ trung gian truyền bệnh trong môi trường chăn nuôi theo quy định.

- Cách ly tại chỗ trâu, bò bệnh; đồng thời tăng cường chăm sóc, nuôi dưỡng và bổ sung thêm thức ăn tinh, thức ăn xanh, muối, khoáng, vitamin ... trong khẩu phần ăn hàng ngày để tăng sức đề kháng cho đàn trâu, bò.

- Chấp hành việc tiêm vắc xin phòng bệnh cho đàn trâu, bò nuôi tại hộ gia đình theo đúng quy định.

- Hộ chăn nuôi cần theo dõi chặt chẽ đàn trâu, bò hằng ngày và báo cáo trường hợp trâu, bò nghi mắc bệnh VDNC cho nhân viên Thú y xã, phường hoặc trưởng thôn, khối phố.

- Khi nghi ngờ trâu, bò mắc bệnh VDNC phải nuôi cách ly tại chỗ, giữ chuồng và nền chuồng khô ráo, thoáng mát, lót rơm rạ khô sạch cho gia súc nằm.

Ngày 05/5/2023, Trung tâm kỹ thuật nông nghiệp đã ban hành Thông báo số 15/TB-TTKTNN về việc tiêm phòng vắc-xin VDNC ở trâu, bò và bệnh Dại chó mèo năm 2023. Theo đó, các địa phương trên địa bàn toàn thị xã sẽ đồng loạt tiêm vắc-xin phòng bệnh VDNC cho đàn trâu, bò từ tháng 5/2023 đến tháng 6/2023. Sau thời gian trên, duy trì thường xuyên công tác tiêm phòng bổ sung hàng tháng. Hộ chăn nuôi sẽ được hỗ trợ vắc-xin tiêm phòng từ ngân sách của Nhà nước, người chăn nuôi tự chi trả tiền công tiêm phòng.

Để phát triển ngành chăn nuôi của thị xã Điện Bàn một cách bền vững, bảo vệ đàn vật nuôi không nhiễm bệnh, người chăn nuôi phải nghiêm chỉnh chấp hành quy định của Luật Chăn nuôi và Luật Thú y, thực hiện việc tiêm phòng cho đàn trâu, bò của hộ mình một cách đầy đủ.