Với niềm đam mê cây mai vàng từ bé, anh tìm tòi, học hỏi, nghiên cứu phát triển mô hình trồng mai vàng trên đất cát và thu về mức lãi hơn 200 triệu đồng/năm. Hiện anh đang sở hữu hơn 100 gốc mai lớn nhỏ, có trị giá hàng tỷ đồng.
Những thiệt thòi quá khứ
Anh Nguyễn Văn Thanh sinh ra và lớn lên khỏe mạnh như bao bạn cùng trang lứa khác, thế nhưng năm 8 tuổi, một tai họa bất ngờ ập đến đưa anh sang một ngã rẽ khác của cuộc đời. Đôi chân anh bị khuyết tật không thể đi lại như người bình thường; đã có lúc anh chán nản với những suy nghĩ tiêu cực để giải thoát cho bản thân và bớt gánh nặng cho gia đình. Thế nhưng nhờ sự động viên của người thân và sự nỗ lực vượt lên hoàn cảnh, anh đã quyết tâm thay đổi cuộc sống của mình.
Ý thức được sự thiệt thòi của bản thân, ngay từ nhỏ cậu học trò tên Thanh đã nỗ lực gấp đôi so với người khác; bằng chứng là sau mỗi lần tan trường là qua xem người chú ruột chăm sóc cây mai. Ham học hỏi cùng với niềm đam mê, Thanh nhanh chóng nắm bắt được kỹ thuật cơ bản và năm 15 tuổi đã mạnh dạn nhận chăm sóc mai cho khách. Sau khi nghỉ học, Thanh đi làm công nhân, rồi nghỉ việc cũng về gắn bó với cây mai.
Không khó để tìm con đường đến nhà anh Thanh vào những ngày đầu đông; bởi người dân trong vùng ai cũng biết đến anh thanh niên chịu thương chịu khó, tính tình hoạt bát, nỗ lực làm kinh tế giỏi và xây dựng được cơ ngơi khang trang giữa miền cát trắng khô cằn.
Chia sẻ về quá trình trồng mai vàng, anh Thanh bộc bạch: "Điện Nam Trung ngày xưa là thủ phủ trồng mai vàng của Quảng Nam, hầu như nhà nào cũng có cây mai vàng trước ngõ như tín hiệu báo xuân về. Sau Tết, hạt hoa mai chín và rụng, tôi thu lượm về ươm trồng và vườn mai vàng của tôi hình thành từ đó, khi ấy tôi đang học lớp 10".
Học hết cấp 3, anh Thanh làm công nhân tại một xưởng mộc ở Khu công nghiệp Điện Nam – Điện Ngọc. Rồi anh nghỉ việc và làm thợ mộc cho nhiều công trình lớn với mức lương hơn 8 triệu đồng/tháng. Thời điểm khoảng năm 2008, đó là công việc lương cao mà nhiều người mơ ước.
Anh Thanh vui vẻ nói: "Lăn lộn qua nhiều nghề, tôi nhận ra trồng mai vàng mới là công việc mà mình thực sự đam mê. Bởi trồng mai không chỉ cần kỹ thuật hay kinh nghiệm, mà còn đòi hỏi người trồng phải yêu nghề thì mới cố gắng bám trụ để vượt qua khó khăn đi đến thành công" Từ khi ươm giống đến khi cây mai trổ hoa và cho giá trị kinh tế thì mất ít nhất 3 năm, với những cây mai đã trưởng thành thì nhà vườn chăm sóc cả năm chỉ chờ hoa trổ đúng Tết để thu lời. Vì thế, để lấy ngắn nuôi dài, anh Thanh làm dịch vụ âm nhạc, vận chuyển hàng hoá hoặc ai thuê gì làm nấy, tranh thủ thời gian rảnh chăm sóc vườn mai phát triển tốt.
Gia đình anh không ai trồng cây mai cảnh, nên khi mới bắt đầu ươm và trồng mai anh gặp không ít khó khăn. Ngoài học hỏi kinh nghiệm từ những người đi trước, anh còn tích cực tham gia các khoá dạy kỹ thuật làm vườn, chăm sóc hoa cây cảnh do địa phương tổ chức.
Vươn lên làm giàu
Chia sẻ về những kinh nghiệm của mình, anh Thanh cho biết: “Là nông dân, mình phải biết trồng cây gì, nuôi con gì để phù hợp với điều kiện tự nhiên thực tế của địa phương; phải biết cập nhật tin tức về thị trường, giá cả, kỹ thuật trồng trọt, chăn nuôi để mang lại hiệu quả kinh tế”. Bên cạnh tinh thần tích cực hỗ trợ hội viên cùng phát triển kinh tế, bản thân anh Thanh cùng gia đình tích cực trong công tác an sinh xã hội tại địa phương. Vườn mai của anh Thanh tạo việc làm thời vụ cho nhiều lao động trong vùng, mỗi người được trả 300.000 đồng/ngày. Trước Tết khoảng 45 ngày, anh thuê 3-4 nhân công lặt lá, cắt tỉa cành để cây tập trung sức nuôi nụ. Sau tết, anh lại thuê người lặt hoa, thay chậu, bón phân để cây lấy lại sức. Mai càng để lâu thì giá trị càng cao, vì vậy anh chủ yếu cho thuê mai chưng dịp Tết và ít khi bán. Tuỳ vào nhiều yếu tố, mà một cây mai được cho thuê với giá từ 5-15 triệu đồng (thuê 20 ngày). Ngoài ra, anh còn ươm và bán cây mai giống, đúc chậu để tạo nguồn kinh tế ngắn hạn. Từ cây mai vàng khỏe mạnh, trổ hoa đẹp, có sức sống bền bỉ, anh thu lượm hạt về ươm giống. Khoảng 1 năm sau, hạt mai giống hình thành cây con cao từ 15-20cm, giá bán 15.000 đồng/cây.
Với kinh nghiệm trồng mai anh Thanh cho biết, để mai vàng trổ đúng dịp tết cần áp dụng đồng bộ: bón phân - xiết nước - tuốt lá. Từ đầu tháng 10 Âm lịch hạn chế bón các loại phân có hàm lượng đạm cao. Từ giữa đến cuối tháng 11 Âm lịch, đừng bón phân vào gốc và hạn chế tưới nước để chuẩn bị tuốt lá. Từ 7-10 tháng Chạp, nếu thấy mai sung sức, đã có nụ lớn thời tiết dự báo nắng ấm thì mai sẽ nở sớm, do vậy đối với mai 5 cánh cần tuốt lá vào khoảng 18-20 tháng Chạp. Ngược lại nếu cây mai không sung sức, mới xuất hiện nụ nhỏ, dự báo rét kéo dài thì phải tuốt lá khoảng ngày 13-16 tháng Chạp. Đối với Mai nhiều cánh cần tuốt lá sớm hơn so với Mai 5 cánh từ 4-6 ngày. Đối với những năm nhuận, thường Mai sẽ nở sớm hơn nên cần kéo dài thời gian bón phân thúc và tưới nước so với những năm thường để thời gian tăng trưởng thân lá lâu hơn, giúp Mai nở đúng tết.
Anh Thanh chia sẻ, "nhất đế, nhì thân, tam cành, tứ nụ" là các yếu tố tạo nên giá trị của một cây mai vàng. Đặc biệt đối với cây mai cảnh, gốc cây lại càng là điều tiên quyết cần chú tâm đầu tiên. Gốc phải phình to hơn phần thân bên trên hoặc gốc nổi lên vài u nần, hốc lõm sâu, hay vài đoạn rễ khí sinh bò ngoằn ngoèo trên mặt đất, vừa hợp tự nhiên lại tăng tính thẩm mỹ. Chính những đặc điểm có vẻ xù xì ấy, sẽ chứng tỏ được giá trị của cây mai trải qua nhiều biến động khắc nghiệt mà vẫn đứng vững.
Với quyết tâm vươn lên làm giàu, anh Thanh là tấm gương sáng trong phong trào nông dân sản xuất kinh doanh giỏi của địa phương. Đồng thời, ở hai vai trò là Tổ trưởng tổ dân phố và Chi hội phó Chi Hội Nông dân Quảng Hậu, phường Điện Nam Đông, anh đều hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Anh sẵn sàng hỗ trợ kỹ thuật, chia sẻ kinh nghiệm trồng mai với mọi người, đặc biệt là với các bạn trẻ có mong muốn làm giàu trên chính miền cát trắng của quê hương.