Điểm nhấn thường có thiết kế độc đáo, khác biệt so với môi trường xung quanh như chiều cao, màu sắc hoặc hình dạng. Nó mang ý nghĩa văn hoá, lịch sử hoặc biểu tượng  gợi cảm hứng, niềm tự hào cho cộng đồng, tạo giá trị thẩm mỹ và cảm xúc. Điểm nhấn đóng vai trò định hướng, giúp người dân và du khách dễ dàng nhận biết và định vị không gian cho mỗi đô thị.

Điểm nhấn của Hà Nội với khu vực 36 phố phường với kiến trúc cổ kính, các con phố nhỏ đầy sức sống. Hồ Gươm và Tháp Rùa biểu tượng của Thủ đô gắn liền với truyền thuyết Lê Lợi trả gươm báu. Văn Miếu- Quốc tử giám, trường Đại học đầu tiên của Việt Nam, nơi tôn vinh truyền thống hiếu học. Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, công trình lịch sử quan trọng, nơi yên nghỉ của lãnh tụ kính yêu. Phở Hà Nội, bún chả cá Lã Vọng… mang hương vị đặc trưng và tinh tế.

Chợ Bến Thành là biểu tượng của thành phố Hồ Chí Minh, nơi giao thoa giữa truyền thống và hiện đại thu hút du khách trong và ngoài nước. Nhà thờ Đức Bà và Bưu điện trung tâm, công trình kiến trúc Pháp nổi tiếng, mang vẻ đẹp cổ kính và độc đáo. Phố đi bộ Nguyễn Huệ, trung tâm vui chơi giải trí hiện đại sôi động về đêm. Dinh Độc lập nơi gắn liền với sự kiện thống nhất đất nước năm 1975. Phở Sài gòn, cơm tấm, hủ tiếu Nam Vang… mang phong cách phóng khoáng và đa dạng.

Điểm nhấn của Đà Nẵng với Cầu Rồng là sự kết hợp giữa yếu tố hiện đại và văn hóa truyền thống. Bà Nà Hills - khu du lịch trên đỉnh núi với khí hậu mát mẻ, có Cầu Vàng nổi tiếng và kiến trúc mang phong cách Châu Âu. Bãi Biển Mỹ Khê, một trong những bãi biển đẹp nhất Việt Nam. Ngũ Hành Sơn, Chùa Bãi Bụt là điểm du lịch tâm linh nổi tiếng.

Phố cổ Hội An, di sản văn hoá thế giới với những ngôi nhà cổ kính, đèn lồng rực rỡ và không gian hoài cổ. Chùa Cầu, công trình kiến trúc độc đáo là biểu tượng của Hội An. Sông Hoài cảnh quan lãng mạn, lại càng lung linh huyền ảo vào những đêm hội hoa đăng. Làng gốm Thanh Hà, rau Trà Quế, nơi du khách trải nghiệm nghề truyền thống và văn hoá địa phương. Mỳ Quảng, thịt heo cuốn bánh tráng, cao lầu Hội An… là những đặc sản mang hương vị của vùng đất di sản.

Điểm nhấn của Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Hội An luôn gây ấn tượng mạnh mẽ cho bất cứ ai một lần ghé thăm nơi đó. Vậy điểm nhấn của đô thị Điện Bàn là gì? Để trả lời câu hỏi này không thật dễ dàng chút nào. Điện Bàn là vùng đất “địa linh, nhân kiệt” nhưng nếu ngay từ bây giờ  chúng ta không định hình, tạo lập, thiết kế, bảo tồn… sẽ khó tạo nên đô thị đặc sắc riêng với những điểm nhấn khác biệt.

Theo Quy hoạch tỉnh Quảng Nam được Chính phủ phê duyệt và Điều chỉnh Quy hoạch chung Đô thị Điện Bàn được UBND tỉnh phê duyệt, Điện Bàn trở thành đô thị loại III trước năm 2030. Tính chất, chức năng của Đô thị Điện Bàn là đô thị trung tâm động lực phía bắc tỉnh Quảng Nam, gắn kết với trung tâm du lịch sinh thái biển Miền Trung với Thành phố Đà Nẵng và khu đô thị cổ Hội An.

Lễ thông xe cầu Thôn Ba

Từ định hướng trên, cần tạo bước đột phá về phát triển dịch vụ, nhất là du lịch. Song song với công tác xúc tiến, kêu gọi đầu tư, cần tạo một số điểm nhấn trên nền tảng văn hoá, con người Xứ Quảng, để các điểm nhấn của Điện Bàn trở thành linh hồn của đô thị, là điểm đến thu hút, níu chân du khách.

Công viên Dinh trấn Thanh Chiêm và Bia chữ Quốc ngữ là một điểm nhấn đặc sắc của Đô thị Điện Bàn. Nơi đây được coi là Thủ phủ thứ hai ở xứ Đàng Trong dưới thời các Chúa Nguyễn; là nơi thực tập, đào luyện các thế tử, nơi thực thi các chính sách mở cửa, đường lối có tính thân dân. Về quân sự, từng là căn cứ thủy quân hùng mạnh, là nơi đặt cơ sở hậu cần vững chãi giữ vai trò bàn đạp quan trọng trong công cuộc mở cõi về phía Nam ở thế kỷ XVII - XVIII. Dinh trấn Thanh Chiêm, trung tâm hành chính lớn nhất của trấn Quảng Nam, là nơi du nhập đạo Thiên Chúa sớm nhất ở Đàng Trong. Vùng Hội An-Thanh Chiêm cũng là cái nôi hình thành chữ Quốc ngữ vào nửa đầu thế kỷ XVII. Công viên Dinh trấn và Bia chữ Quốc ngữ có giá trị văn hoá lịch sử đặc biệt. Trên tuyến hành trình thiên lý bắc - nam, công viên Dinh trấn hoàn thành sẽ là điểm dừng chân lý tưởng cho đông đảo du khách trong và ngoài nước mục sở thị nơi khai sinh chữ Quốc ngữ, mở ra thời kỳ tân học của nền giáo dục nước nhà.

Bên cạnh đó, làng nghề đúc đồng Phước Kiều, làng mộc mỹ nghệ, làng gốm Đông Khương, mì Quảng Phú Chiêm, bê thui Cầu Mống, đặc sản ẩm thực đặc sắc riêng có của Xứ Quảng sẽ làm phong phú tour du khách trong tuyến hành trình di sản Quảng Nam.

Điểm nhấn của đô thị ven biển Điện Bàn-Hội An là dòng sông Cổ Cò với các cầu cảnh quan kết nối giao thông đông - tây và thông ra biển. Đầu tư xây dựng các dự án đô thị dọc sông Cổ Cò phải là những dự án đô thị kiểu mẫu với không gian sống xanh, đáp ứng nhu cầu cư dân và du khách. Sông Cổ Cò đang nạo vét luồng tuyến là dòng sông du lịch nối Đà Nẵng với Hội An, là linh hồn, là “long mạch” của Quảng Nam-Đà Nẵng. Vì vậy, các cầu nối đôi bờ phải là cầu cảnh quan, nét điểm xuyết cho dòng sông du lịch. Cầu Thôn 3 phường Điện Ngọc vừa thi công xong, được xây dựng theo  thiết kế kiến trúc với hình ảnh chim Hạc vỗ cánh vươn mình ra biển Đông rộng lớn. Đây là thiết kế đạt giải nhì trong giải thi tuyển kiến trúc cầu qua sông Cổ Cò do thị xã tổ chức.

Cầu Thôn Ba nối đôi bờ sông Cổ Cò

Giai đoạn 2025-2030, sắp xếp dân cư ven biển Điện Ngọc-Điện Dương để hình thành Quảng trường biển, một điểm nhấn cần có  trên tuyến giao thông du lịch ven biển Đà Nẵng- Hội An. Quảng trường biển sẽ là không gian của lễ hội cầu ngư,  là địa điểm biểu diễn hát bài chòi, dân ca, hò khoan đối đáp và Bả trạo, một loại hình nghệ thuật diễn xướng dân gian mang đậm tính nghi lễ của cư dân vùng biển Trung bộ.

Trên tuyến Quốc lộ 1A tiếp giáp thành phố Đà Nẵng, khu vực công viên Mẹ Thứ (giai đoạn 2), xây dựng Thư viện số cộng đồng. Đây cũng là điểm nhấn văn hoá trong giai đoạn chuyển đổi số góp phần xây dựng đô thị thông minh. Thư viện số cộng đồng hướng đến không gian giao lưu và đọc sách qua hình thức trực tuyến kết hợp sách giấy, giúp người dân dễ dàng tiếp cận kiến thức bằng những thiết bị điện tử được trang bị sẵn, góp phần phát triển văn hóa đọc và phong trào học tập suốt đời. Thư viện số cộng đồng được thiết kế theo tiêu chuẩn xanh, là nơi để tổ chức các hoạt động giao lưu văn hóa nghệ thuật; giao lưu tác giả - tác phẩm; truyền cảm hứng và lan tỏa văn hóa đọc cho cộng đồng.

Tháp Bằng An cũng là một điểm nhấn của đô thị Điện Bàn. Theo các nhà nghiên cứu, tháp được xây dựng vào khoảng cuối thế kỷ 9 đến đầu thế kỷ 10 với mục đích thờ cúng và tế lễ. Bên trong tháp thờ thần Shiva, vị thần tối cao của người Chăm. So với các tháp Chăm khác, tháp Bằng An có kiến trúc độc đáo. Đây là ngôi tháp hình bát giác duy nhất còn lại cho đến ngày nay tại Việt Nam. Tháp Bằng An được xem là một trong những tác phẩm điêu khắc bằng gạch lớn nhất của nền văn hoá Chămpa một thời rực rỡ…

Bảo tàng Điện Bàn

Bảo tàng Điện Bàn cùng với  quần thể vườn tượng danh nhân nằm trong khu vực Thành tỉnh Quảng Nam, di tích văn hoá cấp tỉnh, cũng là điểm nhấn mà không phải đô thị nào cũng có được. Bảo tàng Điện Bàn cần được mở rộng thêm để đủ chỗ dung nạp, trưng bày  hiện vật thời văn hoá Sa Huỳnh, văn hoá Chăm, hay hiện vật trong giai đoạn đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng quê hương và  bộ đèn cổ của người con quê hương hiến tặng... với phương thức trưng bày hiện đại hơn, sinh động hơn nhằm tạo sự tương tác, trải nghiệm, thu hút khách tham quan. Phía trước khuôn viên Bảo tàng là vườn tượng danh nhân, nơi khắc hoạ một số danh nhân tiêu biểu mang đậm  bản sắc văn vật của Xứ Quảng, đó là tinh thần hiếu học, truyền thống yêu nước, chủ nghĩa anh hùng cách mạng, tính cần cù, vượt khó, thông minh… Tri ân, tôn vinh các danh nhân nhằm khơi dậy khát vọng, ý chí tự lực, truyền cảm hứng cho lớp hậu thế, tạo nên nguồn sức mạnh nội sinh góp phần thúc đẩy sự phát triển của quê hương Điện Bàn.

Công viên Mẹ Thứ đang được đầu tư

Điểm nhấn là linh hồn của đô thị, là ấn tượng ghi dấu trong lòng du khách.  Điểm  nhấn đô thị cho ta thông điệp, tình cảm về vùng đất, con người, với những chiều sâu về văn hóa, lịch sử. Điểm nhấn của Điện Bàn hôm nay tuy có hình hài nhưng còn khá mờ nhạt. Giai đoạn sắp đến, cần có sự đầu tư, tạo lập, thiết kế, tôn tạo, bảo tồn đúng tầm để điểm nhấn đô thị trở thành động lực lan toả phát triển. Có như vậy, mục tiêu đưa tỉ trọng giá trị dịch vụ, du lịch ngày càng tăng, nâng cao thu nhập cho người dân mới trở thành hiện thực. Và đó cũng chính là góp phần làm phong phú thêm truyền thống văn hoá, yêu nước, khát vọng vươn lên… của vùng đất, con người Điện Bàn, Quảng Nam.