Công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, đảng viên có vai trò và vị trí rất quan trọng. Đặc biệt, trong bối cảnh chuyển đổi số, cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư phát triển mạnh mẽ hiện nay, công tác giáo dục lý luận chính trị, đạo đức cách mạng cần những sự thay đổi phù hợp, hiệu quả.
Thời gian qua, Thị ủy Điện Bàn luôn quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong công tác xây dựng Đảng nói chung, công tác giáo dục lý luận chính trị nói riêng. Thị xã đã phát huy tính năng, tiện ích của phòng họp trực tuyến, việc triển khai học tập nghị quyết, chỉ thị của Đảng được đổi mới rõ nét về hình thức, phương pháp truyền đạt, đáp ứng yêu cầu, mục đích, nhiệm vụ chính trị và tình hình thực tiễn. Kịp thời kết nối 21 điểm cầu trực tuyến các hội nghị triển khai học tập các chỉ thị, nghị quyết của Đảng do Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ban Tuyên giáo Trung ương tổ chức. Việc phát hành tài liệu học tập, quán triệt chỉ thị, nghị quyết của Đảng cũng đã có sự đổi mới, sáng tạo, đem lại hiệu quả tích cực, thông qua mã hóa các tài liệu liên quan phục vụ hội nghị bằng mã QR. Nhờ đó các đại biểu dự hội nghị có thể đọc, tải tài liệu liên quan, vừa đảm bảo đầy đủ tài liệu phục vụ kịp thời, vừa tiết kiệm kinh phí.
Ngoài các hình thức tuyên truyền trực quan như: tranh cổ động, băng rôn, khẩu hiệu, pa nô, áp phích, việc tuyên truyền các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước được triển khai trên nhiều kênh, đặc biệt là thông qua các trang thông tin điện tử, trên không gian mạng thông qua các ứng dụng: Zalo, Facebook, Fanpage chính thống của các xã, phường, cơ quan, đơn vị thu hút sự quan tâm của đông đảo cán bộ, đảng viên và nhân dân.
Một số cơ quan, ban ngành, địa phương phát động tổ chức các cuộc thi trực tuyến tìm hiểu chỉ thị, nghị quyết, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Tìm hiểu về Bác Hồ với nhiều bộ câu hỏi phong phú, hấp dẫn, tạo không khí hào hứng, sôi nổi, thu hút sự quan tâm, nhiệt tình ủng hộ của cán bộ, đảng viên như: cuộc thi trực tuyến tìm hiểu cuốn sách “kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng đảng và nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh” của đồng chí tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng. Cuộc thi Tìm hiểu cải cách hành chính và chuyển đổi số thị xã Điện Bàn năm 2024. Thi trực tuyến tìm hiểu nghị quyết đại hội Mặt trận tổ quốc các cấp… Các cuộc thi trực tuyến đã trở thành những đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng trong toàn Đảng bộ, giúp cán bộ, đảng viên có sự chuyển biến tích cực trong nhận thức, góp phần xây dựng thế giới quan, phương pháp luận khoa học và niềm tin cộng sản chủ nghĩa, xây dựng bản lĩnh chính trị, lập trường tư tưởng, đạo đức, lối sống, nhân cách cho cán bộ, đảng viên.
Trung tâm chính trị thị xã đã đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý, đào tạo, bồi dưỡng, giảng dạy lý luận chính trị. Các giảng viên đều xây dựng giáo án điện tử, sử dụng máy chiếu, bảo đảm phù hợp với xu thế của thời kỳ cách mạng 4.0 và trực tiếp góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giáo dục lý luận chính trị trong tình hình mới. Mặc dù có nhiều nỗ lực, việc chuyển đổi số trong học tập lý luận chính trị vẫn còn gặp một số khó khăn, vướng mắc và những thách thức vẫn còn ở phía trước bởi những vấn đề nảy sinh từ thực tiễn như: Chuyển đổi số trong các cơ quan, đơn vị, địa phương chưa thực sự mạnh, hạ tầng công nghệ thông tin chưa đáp ứng việc “chuyển đổi số” trong phổ biến, bồi dưỡng, cập nhật kiến thức lý luận chính trị. Trình độ, kiến thức về công nghệ thông tin, kỹ năng sử dụng máy tính và các phương tiện hỗ trợ của giảng viên, báo cáo viên không đồng đều trong đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị. Năng lực sử dụng công nghệ của một bộ phận cán bộ, đảng viên còn hạn chế. Xây dựng nội dung học tập số chất lượng cao vẫn là một thách thức,…
Trong thời gian đến để nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị tại thị xã Điện Bàn cần tập trung nâng cao nhận thức của các cấp ủy, tổ chức đảng, đội ngũ cán bộ, công chức về sự cần thiết và cấp bách phải chuyển đổi số trong công tác tư tưởng, lý luận. Đề ra các chủ trương, kế hoạch, lộ trình cụ thể nhằm từng bước triển khai thực chất và có hiệu quả chuyển đổi số trong công tác tư tưởng, lý luận ở từng cơ quan, đơn vị, địa phương. Đồng thời nêu cao trách nhiệm của người đứng đầu trong lãnh đạo, chỉ đạo các hoạt động chuyển đổi số nói chung và chuyển đổi số trong công tác tư tưởng, lý luận nói riêng.
Tổ chức những lớp tập huấn, đào tạo, bồi dưỡng về chuyển đổi số, bảo đảm tất cả cán bộ quản lý, giảng viên, báo cáo viên được trang bị những kỹ năng, phát triển năng lực tin học, ngoại ngữ có khả năng sử dụng các phần mềm ứng dụng đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số. Mỗi người giảng viên, báo cáo viên cần không ngừng học hỏi, trau dồi kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ và cần sử dụng tốt các phương tiện, thiết bị điện tử, máy tính, liên quan đến ứng dụng công nghệ thông tin cho việc giảng dạy.
Ứng dụng công nghệ thông tin góp phần quan trọng vào việc tăng hiệu suất giảng dạy và học tập. Giảng viên có nhiều lựa chọn đối với các phương tiện kỹ thuật phù hợp, sử dụng được nhiều phần mềm dạy học hiện đại. Các bài giảng có thể sử dụng các ứng dụng công nghệ 3D, minh họa nội dung bài giảng thông qua các video, hình ảnh… trên cơ sở đồng bộ hóa với các trang thiết bị hiện đại như: máy tính, máy chiếu, ti vi, internet… trong lớp học. Việc ứng dụng công nghệ thông tin để hiển thị slide bài giảng, video minh họa, hình ảnh minh họa giúp giảng viên có nhiều thời gian để phân tích, giải thích kĩ hơn các nội dung cần truyền đạt, giúp học viên tiếp thu bài giảng dễ dàng hơn và có nhiều thời gian để thảo luận, luyện tập và có cách nhìn hệ thống hơn về bài học trên lớp. Với các ứng dụng học tập tương tác và trò chơi hóa như Kahoot!, Quizlet và Nearpod sử dụng yếu tố trò chơi hóa để làm cho việc học trở nên thú vị hơn. Học viên có thể tham gia vào các trò chơi, bài kiểm tra, hoạt động học tập trực tiếp thông qua các ứng dụng này, giúp nâng cao sự tham gia và ghi nhớ kiến thức và những học lý luận chính trị khô cứng trở nên sôi động, vui vẻ hơn. Giảng viên, báo cáo viên cần nhận thức rõ để thay đổi phương pháp giảng dạy từ truyền thụ kiến thức một chiều, bị động sang áp dụng phương pháp giảng dạy hiện đại, lấy người học làm trung tâm nhằm phát huy tính tự học, tự nghiên cứu của học viên, chuyển từ trang bị kiến thức sang phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất người học.
Thúc đẩy phát triển học liệu số phục vụ giảng dạy các môn lý luận chính trị, kiểm tra, đánh giá, tham khảo; hình thành kho học liệu số, học liệu mở chia sẻ dùng chung đáp ứng nhu cầu tự học tập suốt đời. Thực hiện chuyển đổi số phải đồng bộ với triển khai đổi mới quy trình, nội dung và chương trình đào tạo, phương pháp giảng dạy, phương pháp kiểm tra đánh giá, hình thành kho học liệu số.
Cần tăng cường đầu tư cơ sở vật chất trang thiết bị, công nghệ; chương trình, giáo trình, tài liệu, học liệu và mạng internet phục vụ đào tạo. Xây dựng và phát triển hạ tầng công nghệ thông tin theo hướng đồng bộ, tập trung, thống nhất, kết nối mạng internet, thiết bị công nghệ thông tin bảo đảm phục vụ tốt cho giảng dạy các môn lý luận chính trị. Không chỉ là các thiết bị phần cứng như hệ thống máy móc, đường truyền internet mà còn là các ứng dụng phần mềm, các nền tảng để toàn bộ mọi hoạt động giáo dục có thể diễn ra một cách thuận lợi trên các nền tảng ứng dụng đó.
Mỗi cán bộ, đảng viên phải không ngừng học hỏi, nâng cao trình độ, nhận thức chính trị, năng lực hiểu biết kiến thức xã hội; nắm rõ những kỹ năng trong việc đảm bảo an toàn thông tin, bảo vệ thông tin cá nhân, ngăn ngừa thông tin xấu độc, phòng chống lừa đảo trên môi trường mạng; nhận dạng, đấu tranh phản bác các thông xấu, độc, các quan điểm sai trái, thù địch.
Chuyển đổi số trong đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị sẽ là xu thế mới hiện nay. Việc kết hợp linh hoạt giữa hình thức trực tuyến và hình thức truyền thống có sự hỗ trợ của công nghệ thông tin giúp cán bộ, đảng viên làm chủ kiến thức nhờ vào việc khai thác được những ưu thế của cả hai hình thức học tập với ứng dụng của công nghệ thông tin. Tuy nhiên, việc khai thác và ứng dụng chuyển đổi số trong học tập lý luận chính trị tùy thuộc rất nhiều vào yếu tố con người và cơ sở vật chất. Do đó, cần thay đổi tư duy, đổi mới sáng tạo, dám nghĩ, dám làm sẽ mang đến những hiệu quả trong học tập lý luận chính trị, bắt kịp xu hướng và tận dụng lợi thế của quá trình chuyển đổi số trong thời kỳ cách mạng công nghiệp 4.0.